Zoekresultaten voor: Vee en vlees

Onlangs raakte PRLT Communicatie betrokken bij een uitzending van het televisieprogramma Zembla van de Vara. Het zond op 5 september een – inmiddels veelbesproken en beschreven – documentaire uit onder de titel ‘Sjoemelen met vlees’. Zoals de titel al aangeeft, was het geen programma dat kan worden bestempeld als reclame voor de vee- en vleessector. Met bij elkaar gescharreld beeldmateriaal, onherkenbaar gemaakte ‘acteurs’, voorgelezen teksten, ontleend aan anonieme bronnen, en tendentieus commentaar werd een beeld opgeroepen van een verdorven varkensvleessector in Nederland. Het programma kreeg nog een behoorlijk staartje.

In de uitzending ontwaarden wij fragmenten uit een exportpromotiefilm die PRLT Communicatie produceerde voor het Productschap Vee en Vlees. Deze beelden werden vertoond via een gefilmd beeldschermpje, om te maskeren dat ze door de programmamakers via internet waren gescoord. Het oorspronkelijke geluid was gewist en de redactie had er haar eigen, tendentieuze commentaar aan toegevoegd.

Toen ons bureau de redactie van Zembla daags erna om opheldering vroeg, bleef het stil, ook na herhaalde emails. Na verder aandringen liet de bedrijfsjuriste van de Vara weten dat de omroep de beelden onttrok aan de website van het productschap en dat de omroep vond dat dat mocht. Maar de film stond nooit op deze website.

Ook toen de in auteursrechten gespecialiseerde jurist Mr. Luc Verkoren door ons bureau werd ingeschakeld, bleef de omroep draaien en talmen. Tot enkele dagen voor de behandeling van de rechtszaak waarvoor de Vara inmiddels was gedagvaard. Daarin eiste het bureau dat er een brief kwam waarin de Vara erkende dat het zonder toestemming de beelden had gebruikt en vertoond. Bovendien werd geëist dat ze van de website ‘Uitzending gemist’ zouden worden verwijderd, want tienduizenden mensen konden ook nog maanden ná de televisie-uitzending kennis nemen van het programma.

Nadat de dagvaarding al bij de Vara lag, mailde de bedrijfsjuriste daags voor de zitting aan de IE-jurist: “De VARA/Zembla bevestigt dat uw cliënt – rechthebbende op de auteursrechten – geen toestemming is gevraagd voor het gebruik van een tweetal fragmenten uit “Varkensvlees” in de Zembla productie “Sjoemelen met vlees”, dd. 5 september 2013.” De omroep wilde alsnog schikken, nadat eerdere pogingen van de producent en diens auteursrechtenjurist werden afgewezen.

De Vara beloofde tevens het programma aan te passen en de gewraakte passages eruit te verwijderen en nooit meer te gebruiken. Maar door technische problemen en miscommunicatie bij de omroep bleef de oorspronkelijke uitzending, mét de illegaal verkregen beelden, gewoon op internet staan, waardoor het misbruik nog weken doorging.

Hoewel de macht en kracht van televisieprogramma’s nog steeds enorm is, wordt door steeds meer communicatie-experts genuanceerd omgegaan met dit gegeven. Aan tendentieuze of scandaleuze programma’s wordt al niet meer meegewerkt door een groeiend aantal communicatiespecialisten van overheid en bedrijfsleven. Werd niet-meewerken vroeger al gauw gezien als ongewenst (“u heeft kennelijk wat te verbergen”), tegenwoordig vat steeds vaker post dat je bepaalde programma’s, interviewers of omroepen gewoon niet in huis wilt hebben omdat je daarmee niet wil worden geassocieerd of omdat ze onbetrouwbaar zijn. Het adagium ‘het maakt niet uit hoe je in de publiciteit komt, áls je maar in de publiciteit komt’, is behoorlijk achterhaald en gelogenstraft. Zeker als men met programma’s te maken krijgt die illegale methoden gebruiken, zoals het onrechtmatig vertonen van beeldmateriaal, het verknippen van je quotes of het verminken van de oorspronkelijk bedoelde strekking. Tenslotte is voor schrijvers, fotografen, journalisten of filmers de bescherming van hun intellectueel eigendom steeds lastiger geworden, want ‘alles’ staat op internet en iedereen denkt dat je dit zomaar kunt overnemen. Zelfs de publieke omroep bedient zich van piraterij. Maar om vermeende misstanden aan de kaak te stellen, vinden sommige programma’s kennelijk dat ze daarvoor best zelf de wet mogen overtreden…

Vakantie is een periode waarin je onthaast, ontspant, ontzorgt, idealiter… Maar tijdens je vakantie kun je ook inspiratie opdoen, kijken hoe ze ‘jouw vak’ uitoefenen in den vreemde. Als je je ervoor openstelt, kom je de meest inspirerende ideeën tegen, die je soms eenvoudig simpel kunt vertalen naar gebruik in Nederland. Dit keer was Portugal de plek waar de inspiratie vandaan kwam.

Jaren geleden, toen de slechte wegen met Europese subsidies werden opgeknapt, kwamen we al een behoorlijk staaltje vindingrijkheid tegen. Op een moeilijk bergtraject met wegwerkzaamheden, waar de communicatiemiddelen niet beschikbaar waren of niet functioneerden, was over kilometers slechts één rijstrook beschikbaar. Hoe wisten ze aan gene zijde of er nog verkeer zou aankomen? De werklui hadden een even briljant simpele als sympathieke oplossing. De laatste automobilist van een rij auto’s kreeg van een wegwerker een takje van een boom mee en het verzoek dat aan zijn collega verderop terug te geven. Die wist zo dat jij de laatste was, waarop de rij aan de andere kant mocht rijden en daar de laatste automobilist de tak weer mee terug nam.

Ook dit jaar was de vindingrijkheid van het zich opvallend goed aan de Eurocrisis ontworstelende land inspirerend. De beste en simpelste vorm van PR vind je langs de drukke binnenwegen door het land: boeren en tuinders die hun locale handel vanuit een platte bestelwaren of een eenvoudig stalletje aanbieden. Simpel bord erbij wat ze die dag hebben geoogst en de prijs die ze ervoor vragen. Op weg naar huis heb je in een handomdraai de meest verse ingrediënten voor je maaltijd verzameld. Wat wij er nog van kunnen leren, is dat hier bij veel producenten nog teveel bescheidenheid is om hun specialisme uit te venten, te tonen wat ze in huis hebben en waarin ze goed zijn.

Modernere vormen van PR kom je ook tegen in de sympathieke, lokale eethuizen die talrijk zijn in de buitengebieden. In het schilderachtige eethuis ‘Central’ in Colares, zo’n 50 km van Lissabon en 100 jaar terug in de tijd, grilt een kokkin vlees en vis en maakt op één vierkante meter de gerechten af voor de gasten in dit geïmproviseerde patiorestaurant. Bij afrekening komt een serveerster vragen of je je positieve ervaringen wilt delen op Tripadvisor. Ze hebben er zelfs kaartjes voor laten drukken met het logo van deze internetreisgids. Want je kunt nog zo mooi je eigen verhalen vertellen, positieve ervaringen die je klanten doorvertellen, zijn nog altijd meer waard.

[naschrift: bij het tweede bezoek aan het restaurant hadden we een opmerking over de hoge prijs van een karig puntje pudim flan, een populair nagerecht dat in grote hoeveelheden wordt gemaakt en doorgaans ook royaal geportioneerd wordt geserveerd. Maar met onze klacht werd niets gedaan; de baas sneed het altijd zo en daarmee moesten we het doen. Dat is dan weer niet handig als je zo voortvarend bezig bent met je reputatiebehartiging…]