Zoekresultaten voor: Reputatie

Een tijdje geleden lanceerde RTL 5 het idee voor het programma ‘Lelijke eendjes’. Op het eerste gezicht lijkt een programma, waarin mensen worden geholpen (aan een opgeknapte woning, hun rommel op te ruimen of om af te vallen), sympathiek. Maar meestal mondt de zoveelste variant op een geslaagd format uit op het trekken van kijkers met andermans leed. Het wachten is op de zoveelste fusie tussen een talentenjacht, afvalrace en make over met een BN’er als presentator of jurylid.

De programma’s van RTL worden doorspekt met reclame en meestal gesponsord door een bedrijf dat het ‘programma mede mogelijk maakt’. Door de productie mee te financieren, mag het zijn naam eraan verbinden. Voordeel voor de producent, de zender en het sponsorende bedrijf. Idealiter heeft het bedrijf dan ook nog iets te maken met het programma en mag het erin zijn producten en diensten tonen. Met naam en toenaam. Klusbedrijven sponsoren bouwprogramma’s, supermarkten kookprogramma’s en schoonheidsklinieken beauty programma’s.

Maar sponsoring kan ook een averechts effect hebben. Sportmerken breken daarom abrupt met kampioenen als die een scheve schaats rijden, thuis losse handjes hebben of zich met noodlottig gevolg in het verkeer als coureur gedragen. Want niemand wil zijn merk graag verbonden zien aan een boegbeeld dat van zijn stuk valt.

De Velthuiskliniek sponsort het RTL-programma Lelijke eendjes. Dat is geen verstandige zet, want je naam verbinden aan zo’n negatieve titel, zelfs als de producent er goede bedoelingen mee zou hebben, is link. “Lelijke eendjes wordt mede mogelijk gemaakt door de Velthuiskliniek.” Taalkundig gezien roept deze voice over al weerzin op. Want eigenlijk moet je lezen: “Lelijke eendjes worden mede mogelijk  door Velthuiskliniek.” En dat is eigenlijk ook wat er feitelijk gebeurt. Samen met het programma creëert het beauty instituut het beeld dat vrouwen en meisjes, die gebukt gaan onder hun imperfectie, lelijke eendjes zijn die geholpen moeten worden. Door de zender, het programma én de kliniek.

Natuurlijk is de hele mondiale miljardenindustrie rondom schoonheid gebouwd op het bereiken van het perfecte lichaam. Maar om zo nadrukkelijk te focussen op de lelijkheid, zo dom zijn deze merken niet. Had het programma ‘Ook jíj bent een beauty model’ geheten, dan had Velthuiskliniek dat plaatje perfect ingekleurd. Maar door je te profileren als poelier die lelijke eendjes uit hun lijden verlost, zet je je eigen reputatie op het spel.

Naschrift: Bergman Clinics – de concurrent van de Velthuiskliniek – adverteert met de SEO-zoekwoorden ‘lelijke eendjes’ op Google. “Voel jij je een lelijk eendje?” en – heel sluw – Voel jij je geen “Lelijk eendje” maar wil je gewoon íets mooier?” Ook deze kliniek mag zich afvragen of het een slimme zet is om zo te concurreren op dit thema.

Vakantie is een periode waarin je onthaast, ontspant, ontzorgt, idealiter… Maar tijdens je vakantie kun je ook inspiratie opdoen, kijken hoe ze ‘jouw vak’ uitoefenen in den vreemde. Als je je ervoor openstelt, kom je de meest inspirerende ideeën tegen, die je soms eenvoudig simpel kunt vertalen naar gebruik in Nederland. Dit keer was Portugal de plek waar de inspiratie vandaan kwam.

Jaren geleden, toen de slechte wegen met Europese subsidies werden opgeknapt, kwamen we al een behoorlijk staaltje vindingrijkheid tegen. Op een moeilijk bergtraject met wegwerkzaamheden, waar de communicatiemiddelen niet beschikbaar waren of niet functioneerden, was over kilometers slechts één rijstrook beschikbaar. Hoe wisten ze aan gene zijde of er nog verkeer zou aankomen? De werklui hadden een even briljant simpele als sympathieke oplossing. De laatste automobilist van een rij auto’s kreeg van een wegwerker een takje van een boom mee en het verzoek dat aan zijn collega verderop terug te geven. Die wist zo dat jij de laatste was, waarop de rij aan de andere kant mocht rijden en daar de laatste automobilist de tak weer mee terug nam.

Ook dit jaar was de vindingrijkheid van het zich opvallend goed aan de Eurocrisis ontworstelende land inspirerend. De beste en simpelste vorm van PR vind je langs de drukke binnenwegen door het land: boeren en tuinders die hun locale handel vanuit een platte bestelwaren of een eenvoudig stalletje aanbieden. Simpel bord erbij wat ze die dag hebben geoogst en de prijs die ze ervoor vragen. Op weg naar huis heb je in een handomdraai de meest verse ingrediënten voor je maaltijd verzameld. Wat wij er nog van kunnen leren, is dat hier bij veel producenten nog teveel bescheidenheid is om hun specialisme uit te venten, te tonen wat ze in huis hebben en waarin ze goed zijn.

Modernere vormen van PR kom je ook tegen in de sympathieke, lokale eethuizen die talrijk zijn in de buitengebieden. In het schilderachtige eethuis ‘Central’ in Colares, zo’n 50 km van Lissabon en 100 jaar terug in de tijd, grilt een kokkin vlees en vis en maakt op één vierkante meter de gerechten af voor de gasten in dit geïmproviseerde patiorestaurant. Bij afrekening komt een serveerster vragen of je je positieve ervaringen wilt delen op Tripadvisor. Ze hebben er zelfs kaartjes voor laten drukken met het logo van deze internetreisgids. Want je kunt nog zo mooi je eigen verhalen vertellen, positieve ervaringen die je klanten doorvertellen, zijn nog altijd meer waard.

[naschrift: bij het tweede bezoek aan het restaurant hadden we een opmerking over de hoge prijs van een karig puntje pudim flan, een populair nagerecht dat in grote hoeveelheden wordt gemaakt en doorgaans ook royaal geportioneerd wordt geserveerd. Maar met onze klacht werd niets gedaan; de baas sneed het altijd zo en daarmee moesten we het doen. Dat is dan weer niet handig als je zo voortvarend bezig bent met je reputatiebehartiging…]

PRLT Communicatie heeft – samen met De Tekstgroep – de MVO Communicatiegroep opgericht. Deze bureaucombinatie helpt bedrijven om hun duurzaamheidsinspanningen in beeld te brengen. Want sociaal-maatschappelijk of milieuvriendelijk ondernemen is interessant en ‘van deze tijd’, maar het is ook van belang daarover proactief te communiceren. Er zijn veel bedrijven die ‘iets’ doen aan maatschappelijk verantwoord ondernemen, maar die zijn daarover in het algemeen bescheiden. Het is misschien typisch Nederlands: ‘gewoon’ je best doen en daarover niet jezelf op de borst kloppen. Zeker niet wanneer je een prestatie levert waarin je je bewijsbaar positief onderscheidt van anderen. Redders die niet met naam en toenaam in de krant willen, winnaars die in interviews zeggen dat ze het vooral aan hun teamgenoten en coaches te danken hebben en gevierde sterren die in de eerste plaats hun familie bedanken. Heel deemoedig. Maar waarom zou je niet mogen zeggen dat je trots bent op je prestaties en niet mogen vertellen hoe je die hebt bereikt?

Bedrijven en hun medewerkers spannen zich in om hun ondernemen op een manier te doen waarbij rekening wordt gehouden met anderen en met de omgeving. Die anderen kunnen omwonenden zijn, maar ook leveranciers of afnemers. De omgeving betreft alles wat er zich afspeelt in de periferie van het bedrijf. Meestal kost het rekening houden met die omgeving extra inspanningen of geld. Maar het levert ook wat op, ook al is dat niet meteen in zwarte cijfers uit te drukken. De omgang met anderen en met de omgeving heeft invloed op de reputatie. Als een bedrijf goede spullen maakt, maar de productiewijze is discutabel, dat kan het ten leste omvallen. Maar klopt het product en deugt de rest er omheen ook, dan is de kans op loyaliteit groot. Het aloude ‘wie goed doet, goed ontmoet’. Maar dat moeten we dan wel weten. Wie goed doet, draagt dat idealiter ook uit. Het credo van de public relations is: Be good and tell it. Dat geldt dus ook voor prestaties op het gebied van duurzaamheid.

De MVO Communicatiegroep heeft enkele bedrijven die zich positief onderscheiden met hun duurzame ontwikkeling geholpen met het communiceren van deze prestaties. Niet zonder succes, want ze hebben daarmee vooraanstaande posities verworven op de ranglijsten van maatschappelijk verantwoorde ondernemingen.  Nu zijn dit soort lijsten en de posities daarop nog spraakmakend.  Maar er zal een tijd komen dat MVO-beleid gemeengoed is. Een vanzelfsprekendheid om transparant te zijn, je aan fatsoensnormen te houden, geen mensen uit te buiten of schimmig met je afvalstromen om te gaan. Wie niet meedoet en dubieuze dingen uitspookt, wordt straks vanzelf uit de productieketen gestoten. Want wie wil zaken doen met bedrijven die vooral uit zijn op het korte termijngewin en die geen rekenschap kunnen afleggen dat hun business door de beugel kan?

Het is goed om jezelf af te vragen in welke positieve omstandigheden het bedrijf onderneemt. Zijn die bewijsbaar aanwezig, dan zijn ze de moeite waard om uit te dragen. Bij maatschappelijk verantwoord produceren hoort ook maatschappelijk vertrouwenwekkend communiceren. Het levert waardering op, misschien zelfs in letterlijke zin.

Een paar maanden terug – nog vóór de samenstelling van de nieuwe regering – was er de roep om een het aanstellen van een minister van voedsel. Het was een idee van de Stichting Natuur en Milieu om zo iemand in het nieuwe kabinet te benoemen. Geen gek idee. Maar wat volgde, was eigenlijk het tegenovergestelde. Het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) schrapte de term landbouw. Wonderlijk, want als we een gezonde samenleving willen, is duurzame land- en tuinbouw (waarmee Nederland tot dusverre wereldwijd voorop liep) geen overbodige luxe.
De laatste jaren was voedingsvoorlichting al het stiefkindje van twee ministeries. Het Voedingscentrum wordt gefinancierd door het ministerie van volksgezondheid, welzijn en sport (VWS) én van EL&I. Maar in verband met de bezuinigingen werd de subsidiekraan steeds verder dichtgedraaid en moesten waardevolle voorlichtingsprojecten worden afgebouwd. Dat is opmerkelijk, want als we de zorgkosten willen beheersen, is een volk dat verstandig eet en gezond beweegt zo’n investering waard.
Maar er is scepsis over het effect van allerlei campagnes die mensen op hun verkeerde gedrag wijzen. “Dat bepaal ik zelf wel,” is het motto. Bovendien, als de overheid de opsteker is van het corrigerende vingertje, dan wekt dat kennelijk extra weerzin. Het vertrouwen in onze volksvertegenwoordiging en ambtenarij lijkt te ver weggezakt. Dat geldt trouwens ook voor ons vertrouwen in de wetenschap, wier reputatie gebutst is door frauderende onderzoekers en blunderende artsen. De ene dag lees je dat antioxidanten goed voor je zijn en je tegen enge ziektes beschermen en de volgende beweert een geleerde weer dat ze de therapieën dwarsbomen bij de bestrijding van de kwaal. Het Algemeen Dagblad beeldt een struise stronk broccoli af bij het artikel en de suggestie is gewekt. Gezonde groente is misschien juist slecht voor je gezondheid… Een briefschrijver reageert de volgende dag: “Het zal me allemaal worst zijn. Ik blijf gewoon broccoli eten.” Terecht. De krant valt ook al niet te vertrouwen.
Zouden we vertrouwen hebben in een minister van voedsel? Of een voedselautoriteit? Onlangs werd een functionaris van het RIKILT (een van oudsher bekend onderzoeksinstituut op het gebied van voeding  in Wageningen) benoemd tot buitengewoon hoogleraar Voedselauthenticiteit en –integriteit. Saskia van Ruth gaat zich aan de Wageningse universiteit bezighouden met onderzoek naar de unieke kenmerken van voedingsmiddelen. Daarbij gaat zij zich in het bijzonder richten op producten die maatschappelijk verantwoord geproduceerd zijn. Zo zouden we straks kunnen beschikken over een wetenschappelijk onderbouwde beschrijving van producten, over hun productiewijze en over de herkomst. Het zou het vertrouwen in onze voeding kunnen versterken. Want de interesse van de consument in de ‘echtheid’ van voedsel, de productiewijze en herkomst groeit wel, evenals het besef van de relatie tussen voeding en gezondheid. Tegelijkertijd groeit de argwaan jegens voedsel dat is samengesteld uit een reeks van grondstoffen en onnatuurlijke toevoegingen. Een voorspelde trend is dat koks zich meer gaan richten op pure producten, zelfs op de re-creatie van oervoedsel. Het is weer een stap verder dan het koken met verantwoord geteelde streek- en seizoensproducten. Bij het Voedingscentrum gaan ze weer iemand aantrekken die ingewikkelde voedselwetenschap gaat vertalen in hapklare brokken voor het publiek. Het zijn allemaal signalen die wijzen op het ‘serieus nemen’ van voeding en de manier waarop we voedsel produceren en ons daarbij betrokken voelen. Voedselidentiteit, -integriteit en –authenticiteit zouden wel eens belangrijke begrippen kunnen worden. Al zal het sommige mensen allemaal worst zijn.